Lựa chọn ngành học đúng đắn là bước khởi đầu quan trọng cho sự nghiệp tương lai. Đối với những bạn học sinh đang phân vân giữa kế toán và kiểm toán, việc hiểu rõ sự khác nhau giữa hai ngành này sẽ giúp bạn có quyết định chính xác hơn. Vậy, Kế toán và Kiểm toán khác nhau như thế nào? Hãy cùng khám phá nhé!

1. Kế toán và Kiểm toán là gì?

Hiểu đơn giản Kế toán là quá trình ghi chép, phân loại và tóm tắt các giao dịch tài chính để tạo ra báo cáo tài chính. Kế toán viên chịu trách nhiệm quản lý và theo dõi tình hình tài chính của doanh nghiệp.

Trong khi đó, Kiểm toán là việc kiểm tra và đánh giá tính chính xác của các báo cáo tài chính do kế toán viên tạo ra. Kiểm toán viên đảm bảo rằng các báo cáo này tuân thủ các quy định và chuẩn mực kế toán.

Một kế toán viên sẽ ghi chép các giao dịch mua bán hàng hóa, sau đó tổng hợp và lập báo cáo tài chính. Kiểm toán viên sẽ kiểm tra báo cáo này để đảm bảo rằng không có sai sót hay gian lận.

2. Điểm giống nhau giữa Kế toán và Kiểm toán

Kế toán và kiểm toán đều liên quan đến quản lý tài chính và yêu cầu kiến thức về nguyên tắc kế toán.

Cả kế toán viên và kiểm toán viên cần có kỹ năng phân tích, sự tỉ mỉ và khả năng làm việc với số liệu. Họ cũng cần hiểu rõ các nguyên tắc và chuẩn mực kế toán quốc tế.

3. Kế toán và Kiểm toán khác nhau như thế nào?

3.1. Chức năng của Kế toán Kiểm toán

3.1.1. Chức năng của Kế toán

Kế toán là quá trình ghi chép, phân loại và tóm tắt các giao dịch tài chính để tạo ra báo cáo tài chính. Chức năng của kế toán bao gồm:

Ghi chép giao dịch tài chính: Kế toán viên ghi chép tất cả các giao dịch tài chính hàng ngày, bao gồm thu, chi, mua bán, và các giao dịch khác liên quan đến tài chính của doanh nghiệp.

Phân loại và tóm tắt: Sau khi ghi chép, kế toán viên phân loại các giao dịch này theo từng loại tài khoản và tóm tắt chúng vào sổ cái.

Lập báo cáo tài chính: Kế toán viên tổng hợp thông tin từ sổ cái để lập các báo cáo tài chính như báo cáo kết quả kinh doanh, bảng cân đối kế toán, và báo cáo lưu chuyển tiền tệ. Các báo cáo này cung cấp cái nhìn tổng quan về tình hình tài chính của doanh nghiệp.

Một kế toán viên tại một công ty bán lẻ sẽ ghi chép các giao dịch mua hàng, bán hàng, trả lương nhân viên, và các chi phí vận hành khác. Cuối tháng, kế toán viên sẽ lập báo cáo tài chính để trình bày tình hình tài chính của công ty.

3.1.2. Chức năng của Kiểm toán

Kiểm toán là quá trình kiểm tra và đánh giá tính chính xác của các báo cáo tài chính do kế toán viên tạo ra. Chức năng của kiểm toán bao gồm:

Kiểm tra báo cáo tài chính: Kiểm toán viên xem xét và kiểm tra các báo cáo tài chính để đảm bảo rằng chúng phản ánh chính xác tình hình tài chính của doanh nghiệp và tuân thủ các chuẩn mực kế toán.

Phát hiện sai sót và gian lận: Kiểm toán viên sử dụng các kỹ thuật kiểm toán để phát hiện ra các sai sót và gian lận trong báo cáo tài chính. Điều này giúp đảm bảo tính minh bạch và trung thực của các báo cáo.

Đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ: Kiểm toán viên cũng đánh giá hiệu quả của hệ thống kiểm soát nội bộ của doanh nghiệp. Họ đưa ra các khuyến nghị để cải thiện hệ thống này, giúp ngăn ngừa sai sót và gian lận trong tương lai.

Một kiểm toán viên được thuê để kiểm tra báo cáo tài chính của một công ty sản xuất. Kiểm toán viên sẽ xem xét các sổ sách kế toán, xác minh các giao dịch và kiểm tra tính chính xác của báo cáo tài chính cuối năm. Nếu phát hiện sai sót hoặc gian lận, kiểm toán viên sẽ báo cáo cho ban lãnh đạo công ty và đề xuất các biện pháp khắc phục.

Tóm lại, Kế toán viên tập trung vào việc ghi nhận và báo cáo các giao dịch tài chính hàng ngày, đảm bảo rằng mọi giao dịch được ghi chép đúng và báo cáo tài chính phản ánh chính xác tình hình tài chính của doanh nghiệp. Ngược lại, kiểm toán viên kiểm tra và đánh giá tính chính xác của các báo cáo tài chính, phát hiện và ngăn chặn các sai sót và gian lận, đồng thời đánh giá hiệu quả của hệ thống kiểm soát nội bộ.

3.2. Kỹ năng cần thiết cho ngành Kế toán và Kiểm toán

3.2.1. Kỹ năng cần thiết cho ngành Kế toán

Kỹ năng quản lý tài chính: Kế toán viên phải có khả năng quản lý và theo dõi tài chính một cách chính xác. Điều này bao gồm việc lập ngân sách, quản lý dòng tiền và đảm bảo rằng các khoản thu chi đều được ghi chép đầy đủ và đúng đắn.

Một kế toán viên trong một doanh nghiệp nhỏ cần lập ngân sách hàng tháng để đảm bảo rằng công ty có đủ tiền để chi trả các chi phí vận hành và đầu tư vào các dự án mới.

Kỹ năng phân tích số liệu: Kế toán viên cần phân tích số liệu tài chính để đưa ra các báo cáo chính xác và có giá trị cho doanh nghiệp. Kỹ năng này đòi hỏi sự tỉ mỉ và khả năng nhìn nhận các con số một cách chi tiết.

Khi lập báo cáo tài chính hàng quý, kế toán viên phải phân tích các khoản thu chi, lợi nhuận và chi phí để xác định tình hình tài chính hiện tại của doanh nghiệp và dự đoán xu hướng trong tương lai.

Kỹ năng tổ chức: Kế toán viên phải có khả năng tổ chức công việc một cách hiệu quả, bao gồm việc quản lý sổ sách, chứng từ và các tài liệu tài chính.

Trong mùa thuế, kế toán viên cần tổ chức và quản lý tất cả các giấy tờ thuế, đảm bảo rằng tất cả các tài liệu đều được chuẩn bị và nộp đúng hạn.

Sự tỉ mỉ và chính xác: Kế toán viên cần chú ý đến từng chi tiết nhỏ nhất để đảm bảo rằng không có sai sót nào xảy ra trong quá trình ghi chép và báo cáo tài chính.

Khi kiểm tra các hóa đơn và chứng từ thanh toán, kế toán viên cần đảm bảo rằng tất cả các số liệu đều khớp với thực tế và không có sai sót nào xảy ra.

3.2.2. Kỹ năng cần thiết cho ngành Kiểm  toán

Kỹ năng phân tích: Kiểm toán viên phải có khả năng phân tích các báo cáo tài chính và phát hiện các sai sót hoặc gian lận. Kỹ năng này yêu cầu sự nhạy bén và khả năng đánh giá các con số một cách tỉ mỉ.

Khi kiểm toán một công ty, kiểm toán viên cần phân tích các báo cáo tài chính để xác định xem có bất kỳ giao dịch nào không phù hợp hoặc dấu hiệu của gian lận hay không.

Khả năng làm việc độc lập: Kiểm toán viên thường làm việc độc lập và phải có khả năng tự quản lý công việc của mình mà không cần sự giám sát liên tục.

Kiểm toán viên có thể được giao nhiệm vụ kiểm toán một chi nhánh của công ty mà không có sự hỗ trợ từ đồng nghiệp. Họ phải tự mình thực hiện tất cả các bước kiểm toán và đưa ra kết luận cuối cùng.

Sự nhạy bén trong việc phát hiện sai sót: Kiểm toán viên cần có sự nhạy bén và khả năng phát hiện các sai sót nhỏ nhất trong các báo cáo tài chính.

Khi kiểm toán một báo cáo tài chính, kiểm toán viên có thể phát hiện ra một số liệu không chính xác hoặc một giao dịch không hợp lệ mà có thể bị bỏ qua bởi người khác.

Kỹ năng giao tiếp: Kiểm toán viên cần có khả năng giao tiếp hiệu quả để truyền đạt kết quả kiểm toán và các khuyến nghị cho ban lãnh đạo doanh nghiệp.

Sau khi hoàn thành một cuộc kiểm toán, kiểm toán viên cần trình bày các phát hiện của mình một cách rõ ràng và dễ hiểu cho ban giám đốc công ty, đồng thời đề xuất các biện pháp cải thiện.

Nhìn chung, Kế toán viên cần có kỹ năng quản lý tài chính, phân tích số liệu, tổ chức và sự tỉ mỉ trong công việc. Họ làm việc với các giao dịch tài chính hàng ngày và lập báo cáo tài chính. Ngược lại, kiểm toán viên cần có kỹ năng phân tích, làm việc độc lập, nhạy bén trong việc phát hiện sai sót và kỹ năng giao tiếp. Họ kiểm tra và đánh giá tính chính xác của các báo cáo tài chính và đưa ra các khuyến nghị cải thiện hệ thống kiểm soát nội bộ.

3.3. Mức lương của ngành Kế toán và Kiểm toán khác nhau như thế nào?

3.3.1. Ngành Kế toán

Mức lương khởi điểm: Sinh viên mới ra trường ngành kế toán thường nhận được mức lương khởi điểm khoảng 8-12 triệu VNĐ/tháng, tùy thuộc vào quy mô doanh nghiệp và khu vực làm việc.

Mức lương sau khi đã có kinh nghiệm: Sau khoảng 3-5 năm kinh nghiệm, kế toán viên có thể nhận mức lương từ 15-25 triệu VNĐ/tháng, tùy thuộc vào năng lực và vị trí công việc.

Ví Dụ: Một kế toán viên mới tốt nghiệp tại một công ty vừa và nhỏ ở Hà Nội có thể nhận mức lương khoảng 10 triệu VNĐ/tháng. Sau 5 năm kinh nghiệm, nếu anh/chị này trở thành kế toán trưởng tại một công ty lớn, mức lương có thể tăng lên khoảng 25 triệu VNĐ/tháng. Nếu anh/chị tiếp tục thăng tiến và trở thành giám đốc tài chính (CFO) tại một tập đoàn, mức lương có thể đạt tới 50-70 triệu VNĐ/tháng hoặc cao hơn.

3.3.2. Ngành Kiểm toán

Mức lương khởi điểm: Sinh viên mới ra trường ngành kiểm toán thường nhận được mức lương khởi điểm cao hơn một chút so với kế toán, khoảng 10-15 triệu VNĐ/tháng, do tính chất công việc yêu cầu nhiều kỹ năng và trách nhiệm cao hơn.

Mức lương sau khi đã có kinh nghiệm: Sau khoảng 3-5 năm kinh nghiệm, kiểm toán viên có thể nhận mức lương từ 20-35 triệu VNĐ/tháng, tùy thuộc vào quy mô công ty và vị trí công việc.

Ví dụ: Một kiểm toán viên mới tốt nghiệp tại một công ty kiểm toán vừa và nhỏ ở TP. HCM có thể nhận mức lương khoảng 10 triệu VNĐ/tháng. Sau 5 năm kinh nghiệm, nếu anh/chị này trở thành kiểm toán trưởng tại một công ty lớn, mức lương có thể tăng lên khoảng 30 triệu VNĐ/tháng. Nếu anh/chị tiếp tục thăng tiến và trở thành chuyên gia tư vấn tài chính tại một tập đoàn đa quốc gia, mức lương có thể đạt tới 60-80 triệu VNĐ/tháng hoặc cao hơn

Cả hai ngành kế toán và kiểm toán đều mang lại cơ hội thu nhập tốt sau khi tích lũy đủ kinh nghiệm và thăng tiến trong sự nghiệp. Sự lựa chọn giữa hai ngành này nên dựa trên sở thích cá nhân, kỹ năng và mục tiêu nghề nghiệp của mỗi người.

3.4. Ứng dụng thực tế của Kế toán và Kiểm toán trong Doanh nghiệp

3.4.1. Ứng dụng thực tế của Kế toán

Kế toán đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý tài chính hàng ngày của doanh nghiệp. Công việc của kế toán viên bao gồm việc ghi nhận các giao dịch tài chính, phân loại chúng theo các danh mục phù hợp, và lập các báo cáo tài chính để trình bày tình hình tài chính của doanh nghiệp.

• Ghi nhận giao dịch: Kế toán viên ghi nhận mọi giao dịch tài chính của doanh nghiệp, từ việc mua hàng, bán hàng, trả lương nhân viên đến thanh toán hóa đơn.
• Lập báo cáo tài chính: Kế toán viên tổng hợp số liệu từ các giao dịch để lập các báo cáo tài chính như báo cáo thu nhập, báo cáo lưu chuyển tiền tệ, và bảng cân đối kế toán.
• Quản lý tài chính: Dựa vào các báo cáo tài chính, kế toán viên đưa ra các phân tích và khuyến nghị để giúp ban lãnh đạo doanh nghiệp đưa ra các quyết định tài chính chính xác.

Ví dụ: Một kế toán viên tại một doanh nghiệp bán lẻ sẽ ghi nhận các giao dịch mua hàng từ nhà cung cấp và các giao dịch bán hàng cho khách hàng. Cuối mỗi tháng, kế toán viên sẽ lập báo cáo tài chính để chủ doanh nghiệp nắm bắt được tình hình doanh thu, lợi nhuận và chi phí.

3.4.2. Ứng dụng thực tế của Kiểm toán

Kiểm toán đóng vai trò kiểm tra và đánh giá tính chính xác và trung thực của các báo cáo tài chính do kế toán viên lập ra. Kiểm toán viên đảm bảo rằng các báo cáo tài chính tuân thủ các quy định và chuẩn mực kế toán, và không có sai sót hay gian lận.

• Kiểm tra báo cáo tài chính: Kiểm toán viên kiểm tra các báo cáo tài chính để xác định tính chính xác và trung thực của các số liệu.
• Đánh giá tuân thủ: Kiểm toán viên đảm bảo rằng các báo cáo tài chính tuân thủ các quy định và chuẩn mực kế toán quốc tế và địa phương.
• Phát hiện sai sót và gian lận: Kiểm toán viên tìm kiếm và phát hiện các sai sót, gian lận trong các báo cáo tài chính và đưa ra các khuyến nghị để khắc phục.

Ví dụ: Một kiểm toán viên đến kiểm tra báo cáo tài chính của một công ty sản xuất. Kiểm toán viên sẽ kiểm tra các số liệu trong báo cáo thu nhập và báo cáo lưu chuyển tiền tệ, đảm bảo rằng chúng phản ánh đúng thực tế và không có sai sót hay gian lận.

Cả Kế toán và Kiểm toán đều có vai trò quan trọng trong việc quản lý và kiểm soát tài chính của doanh nghiệp. Trong khi kế toán viên tập trung vào việc ghi nhận và báo cáo các giao dịch tài chính hàng ngày, kiểm toán viên đảm bảo tính chính xác và trung thực của các báo cáo này. Sự kết hợp giữa hai vai trò này giúp doanh nghiệp duy trì sự minh bạch và chính xác trong quản lý tài chính.

4. Tổng kết

Hy vọng qua bài viết trên, các bạn có thể phần nào hình dung rõ hơn về sự khác nhau giữa kế toán và kiểm toán, từ chức năng, kỹ năng cần thiết cho đến mức lương và ứng dụng thực tế trong doanh nghiệp. Nếu bạn đang phân vân giữa hai ngành này, hãy cân nhắc sở thích, kỹ năng và mục tiêu nghề nghiệp của mình để đưa ra quyết định đúng đắn. Tham khảo thêm về chuyên ngành Kế toán Kiểm toán của HPU để tìm hiểu thêm về cơ hội học tập và nghề nghiệp trong lĩnh vực này.